Dodenherdenking Alphen

19 mei 2025

Foto: Ria Janssen

Op vrijdag 16 mei herdachten we de Alphense militairen die sneuvelden bij de inval van de Duitsers op 10 mei 1940. Ook herdachten we de Alphense gefusilleerde burgers en de gesneuvelde Poolse militairen. Er was een herdenkingsdienst en een herdenking bij het oorlogsmonument waar bloemstukken werden gelegd. Daarna was er een stille tocht naar de begraafplaats. Burgemeester Lieke Schuitemaker hield een toespraak die u hieronder kunt teruglezen.

Toespraak dodenherdenking 16 mei Alphen burgemeester Lieke Schuitmaker 

Beste aanwezigen,

Hartelijk dank dat u aanwezig bent vandaag op deze 16e mei 2025. Vandaag staan we stil en zijn we ook letterlijk even stil en denken we vooral aan de 5 gesneuvelde militairen, de gefusilleerden en de Poolse bevrijders die hier op 10 mei 1940 zijn omgekomen. 

De littekens die de Tweede Wereldoorlog achterliet zijn 80 jaar later nog steeds zichtbaar of voelbaar. Heel direct in families die dierbaren hebben verloren. 

Leven in vrede, vrijheid en gelijkheid is oprecht een voorrecht. Een voorrecht dat in stand moet worden gehouden. Gekoesterd als een kostbare diamant. Verdedigd als een fort. Vrijheid is daarmee niet alleen een zelfstandig naamwoord maar zeker ook een werkwoord. Vrijheid is namelijk nooit af. In ons democratische land mag iedereen meepraten, meedenken en meebeslissen. Dat vraagt om een verantwoordelijke opstelling.

Vrijheid geef je ook door, bijvoorbeeld met de expositie ‘80 jaar vrijheid’ waarbij 32 deelnemers uit onze gemeente ieder op zijn of haar manier hun gevoel over dit onderwerp hebben weergegeven in een werkstuk. 

Maar daarnaast ook door keer op keer verhalen te vertellen over de moedige strijders die hun leven waagden voor onze vrijheid vandaag de dag. De dorpen van onze gemeente werden 80 jaar geleden bevrijd door moedige Canadese en Poolse strijders. 

Een daad waar we niet lichtzinnig over moeten denken. En dat we vrijheid doorgeven door er open en eerlijk over te blijven praten blijkt ook wel uit de belangstelling van jullie, kinderen en jongeren van de basisschool, het gilde en de scouting; scouting Stanislaskostka. Deze bestaat ook 80 jaar en is genoemd naar de Heilige Stanislaus Kostka, een Pools jezuïet die maar 18 jaar werd. Het doel van de jezuïeten was, en is, hulp aan de naaste ("het helpen van de zielen"). Tijdens je scoutingdag help je met je groep ook een ander of werk je samen naar een doel toe. Wat ik maar wil zeggen, je hebt elkaar nodig.

Ik ben heel blij dat jullie onze traditie van herdenken met jullie aanwezigheid vandaag voortzetten en daarmee leren over hoe belangrijk vrijheid en veiligheid zijn, wat ze betekenen voor ons. Jullie zijn belangrijke wereldburgers en door met jullie te praten over hoe het is om te leven met én zonder oorlog, bewaken we onze vrijheid samen. 

Namens het college spreek ik ook graag de wens uit dat wij ons als gastvrije gemeente openstellen voor mensen in nood en hen warm opnemen in onze samenleving. Gelijkwaardig en saamhorig. Als gemeenschap waar we onze mogelijke verschillen, durven bundelen en ombuigen tot onze kracht. 

Dank u wel.

Lieke Schuitmaker

Burgemeester Alphen-Chaam